Quis, quaeso, illum negat et bonum virum et comem et humanum fuisse? Videamus animi partes, quarum est conspectus illustrior; Confecta res esset. Quae cum dixisset, finem ille. Optime, inquam. Hoc positum in Phaedro a Platone probavit Epicurus sensitque in omni disputatione id fieri oportere. Virtutis, magnitudinis animi, patientiae, fortitudinis fomentis dolor mitigari solet.

Legimus tamen Diogenem, Antipatrum, Mnesarchum, Panaetium, multos alios in primisque familiarem nostrum Posidonium. Qui autem de summo bono dissentit de tota philosophiae ratione dissentit. Nec enim, dum metuit, iustus est, et certe, si metuere destiterit, non erit; Quod mihi quidem visus est, cum sciret, velle tamen confitentem audire Torquatum. Sed residamus, inquit, si placet. Paulum, cum regem Persem captum adduceret, eodem flumine invectio? Scrupulum, inquam, abeunti; Habent enim et bene longam et satis litigiosam disputationem. Nec vero alia sunt quaerenda contra Carneadeam illam sententiam. Cur ipse Pythagoras et Aegyptum lustravit et Persarum magos adiit? Quodsi vultum tibi, si incessum fingeres, quo gravior viderere, non esses tui similis;

Illum mallem levares, quo optimum atque humanissimum virum, Cn. Sedulo, inquam, faciam. Quid ergo aliud intellegetur nisi uti ne quae pars naturae neglegatur? Sin kakan malitiam dixisses, ad aliud nos unum certum vitium consuetudo Latina traduceret. Qua tu etiam inprudens utebare non numquam. At ille non pertimuit saneque fidenter: Istis quidem ipsis verbis, inquit; Quamquam te quidem video minime esse deterritum. Qua ex cognitione facilior facta est investigatio rerum occultissimarum. Qui autem de summo bono dissentit de tota philosophiae ratione dissentit. Si de re disceptari oportet, nulla mihi tecum, Cato, potest esse dissensio. Sed quia studebat laudi et dignitati, multum in virtute processerat. Itaque nostrum est-quod nostrum dico, artis est-ad ea principia, quae accepimus.

Ut aliquid scire se gaudeant? Qui convenit?

Tu vero, inquam, ducas licet, si sequetur; Hoc etsi multimodis reprehendi potest, tamen accipio, quod dant. Facit enim ille duo seiuncta ultima bonorum, quae ut essent vera, coniungi debuerunt;

Apparet statim, quae sint officia, quae actiones. Inquit, an parum disserui non verbis Stoicos a Peripateticis, sed universa re et tota sententia dissidere? An potest, inquit ille, quicquam esse suavius quam nihil dolere? An eum discere ea mavis, quae cum plane perdidiceriti nihil sciat? Quod ea non occurrentia fingunt, vincunt Aristonem; Negat enim summo bono afferre incrementum diem. At coluit ipse amicitias. Tuo vero id quidem, inquam, arbitratu.

Et harum quidem rerum facilis est et expedita distinctio. Negare non possum. Memini me adesse P. Idem iste, inquam, de voluptate quid sentit? Quas enim kakaw Graeci appellant, vitia malo quam malitias nominare. Negat enim summo bono afferre incrementum diem. Quae est igitur causa istarum angustiarum? Itaque hoc frequenter dici solet a vobis, non intellegere nos, quam dicat Epicurus voluptatem.

Illis videtur, qui illud non dubitant bonum dicere -; Nec mihi illud dixeris: Haec enim ipsa mihi sunt voluptati, et erant illa Torquatis. Quis enim est, qui non videat haec esse in natura rerum tria? Nec tamen ille erat sapiens quis enim hoc aut quando aut ubi aut unde? Quis est enim, in quo sit cupiditas, quin recte cupidus dici possit? Idem iste, inquam, de voluptate quid sentit? Nunc ita separantur, ut disiuncta sint, quo nihil potest esse perversius. Ita prorsus, inquam;

Non semper, inquam; Ita graviter et severe voluptatem secrevit a bono. Quid ei reliquisti, nisi te, quoquo modo loqueretur, intellegere, quid diceret? Vide, ne etiam menses! nisi forte eum dicis, qui, simul atque arripuit, interficit. Atque ab isto capite fluere necesse est omnem rationem bonorum et malorum. Verum audiamus.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Cum audissem Antiochum, Brute, ut solebam, cum

M. Tecum optime, deinde etiam cum mediocri amico. Luxuriam non reprehendit, modo sit vacua infinita cupiditate et timore. Nulla profecto est, quin suam vim retineat a primo ad extremum. Quae in controversiam veniunt, de iis, si placet, disseramus. Haec dicuntur inconstantissime. Duo Reges: constructio interrete. Qui ita affectus, beatum esse numquam probabis; Claudii libidini, qui tum erat summo ne imperio, dederetur. Prioris generis est docilitas, memoria;

Hic Speusippus, hic Xenocrates, hic eius auditor Polemo, cuius illa ipsa sessio fuit, quam videmus. Verba tu fingas et ea dicas, quae non sentias? Illud non continuo, ut aeque incontentae. Mene ergo et Triarium dignos existimas, apud quos turpiter loquare? Ergo illi intellegunt quid Epicurus dicat, ego non intellego? Conclusum est enim contra Cyrenaicos satis acute, nihil ad Epicurum. Haec et tu ita posuisti, et verba vestra sunt.